Motywujące pytania pełne ciekawości mogą być bardzo pomocne, jeśli chcemy nauczyć nasze dzieci samodzielnego myślenia i przewidywania skutków określonych wydarzeń czy zachowań. Ponadto zachęcają do zastanowienia się nad tym, czego chcą i co jest dla nich ważne. Świetnie sprawdzają się także, do wsparcia dziecka w poszukiwaniu rozwiązania problemu, z którym się zmaga.
Pomocne mogą być pytania: Co się stanie jeśli (np. dotkniesz gorące naczynie, wybiegniesz na drogę, nie odrobisz pracy domowej itp.) Co się wydarzyło? Jak się czujesz w tej sytuacji? Jak myślisz, co spowodowało, że (dostałeś słabą ocenę/zapomniałeś stroju na wf/spóźniłeś się do szkoły itp…)Czego nauczyło cię to wydarzenie? Jaki masz pomysł na rozwiązanie tej sytuacji? Co możesz zrobić w przyszłości, aby sytuacja się nie powtórzyła?
Ważne: unikajmy pytania „dlaczego?”, ponieważ może powodować poczucie winy
i wyzwalać mechanizm obronny.
Korzystając z powyższej strategii uczymy dziecko samodzielnego wyciągania wniosków z wydarzeń oraz kształcimy zdolność uczenia się na błędach, co jest znacznie skuteczniejsze niż dawanie gotowych podpowiedzi lub zawstydzanie stwierdzeniem typu „a nie mówiłam…”
Motywujące pytania pełne ciekawości posłużą również, przy rozwijaniu umiejętności wczuwania się w sytuację drugiej osoby. Pytając „Jak myślisz, co może czuć twoja siostra, gdy zniszczyłaś jej pracę? Jak ty byś się czuła w takiej sytuacji? Co mogłabyś teraz zrobić, aby naprawić krzywdę?”, przekazujemy dziecku odpowiedzialność za jego czyny oraz uczymy zadośćuczynienia.
Co jest niezbędne, aby powyższa strategia była skuteczna? Podstawowa rzecz, to gotowość na usłyszenie tego, co rzeczywiście dziecko ma do powiedzenia. Nie dawajmy gotowych rozwiązań, uwierzmy, że ono jest w stanie samo znaleźć rozwiązanie swojego problemu. Naszym zadaniem jest słuchać i naprowadzać poprzez pytania pełne ciekawości. Jego pomysł na rozwiązanie, może znacznie różnić się od naszego, czy jesteśmy gotowi to przyjąć?
„Zamiast wydobywać wiedzę z dziecka, dorośli usiłują ją w nie włożyć i dziwią się, że niczego się ono nie uczy” J. Nelsen
I. Bukała-Siedlecka, pedagog, socjoterapeuta, Certyfikowany Edukator Pozytywnej Dyscypliny
Literatura: J. Nelsen, Pozytywna dyscyplina. Warszawa 2015