„Nie ruszaj, nie biegaj, nie krzycz, nie dotykaj”, nie… nie…. tych i podobnych komunikatów musiałam wypowiedzieć bardzo dużo, zanim uświadomiłam sobie, że to nie działa… równie dobrze mogłabym nagrać siebie na dyktafon i odtwarzać codziennie… Znasz to? Dlaczego to nie działa? Dzieci poniżej 3 – 4 r.ż. (a czasem i starsze) nie rozumieją słowa „nie”, w taki sposób , w jaki nam się wydaje.
Słowo „nie” jest abstrakcyjną koncepcją i mózg dziecka, szczególnie małego, nie potrafi jeszcze wyobrazić sobie czynności z zaprzeczeniem np. „nie biegaj” i ma trudność ze rozumieniem, co może zrobić innego.
Co zrobić, aby unikać słowa „nie”?
Pozytywna dyscyplina oferuję nam różne techniki, które mogą być pomocne w tym zakresie, m.in.:
- Mów czego oczekujesz, zamiast mówić czego ma nie robić – w ten sposób dziecko ma możliwość wyobrazić sobie, czego od niego chcemy, co i jak może zrobić w określonej sytuacji np. zamiast mówić: „nie wrzucaj klocków do szuflady” można powiedzieć „klocki wkładamy do niebieskiego pojemnika”, „nie rozlewaj wody w salonie” – „wodę możesz przelewać w umywalce w łazience”. Dzięki temu, ma możliwość rozwijania kompetencji i uczenia się nowych umiejętności.
Czasem są takie sytuacje, kiedy chcemy wyrazić swój sprzeciw wobec zachowania dziecka. Jednak i wtedy warto pamiętać, aby uczyć pożądanych zachowań. Wielokrotnie przekonałam się, że niektóre niewłaściwe zachowania dziecka, wynikają przede wszystkim z braku umiejętności, stąd tak ważne jest, aby wyzwania, rozumiane jako trudne dla nas zachowania dziecka, traktować jako okazję do rozwijania umiejetnościi. I tak kiedy np. mówię „nie szczyp”, dodaję: „dotknij delikatnie, o tak…” „nie krzycz” – powiedz to spokojnie np. „mamusiu chce mi się pić”. W ten sposób uczę kompetencji społecznych i życiowych.
Więcej inspirujących informacji dowiecie się uczestnicząc w praktycznych warsztatach dla rodziców, prowadzonych w nurcie pozytywnej dyscypliny.
I.Bukała-Siedlecka, pedagog, socjoterapeuta, Certyfikowany Edukator Pozytywnej Dyscypliny
Literatura: J. Nelsen i współautorzy, Pozytywna dyscyplina. Pierwsze 3 lata życia. Pozytywna dyscyplina, Milanówek 2018